Türkiye’de yaşanan depremlerin ardından birçok aile yaşam mücadelesi veriyor.
Geçen ay Türkiye’nin güneyindeki bu şehri yerle bir eden depremlerin ardından etrafı komşularıyla çevriliyken, sahibi olduğu serayı hızla 40 kişilik geçici barınağa dönüştürdü.
Geçen ay Türkiye’nin güneyindeki bu şehri yerle bir eden depremlerin ardından etrafı komşularıyla çevriliyken, sahibi olduğu serayı hızla 40 kişilik geçici barınağa dönüştürdü.
Haliluoğulları Bey, oluklu metal artıklarını kullanarak, ailesinin bahçesinde komşularının kullanması için derme çatma bir banyo yaptı. Ayrıca telefonlarını şarj edebilmeleri için sığınağın elektrik kablolarını çalıştırmak için kullanılan bir jeneratör satın aldı.
Hoşgeldin! mükemmel bir yazı okuyorsun
Haliluoğulları Bey, oluklu metal artıklarını kullanarak, ailesinin bahçesinde komşularının kullanması için derme çatma bir banyo yaptı. Ayrıca telefonlarını şarj edebilmeleri için sığınağın elektrik kablolarını çalıştırmak için kullanılan bir jeneratör satın aldı.
Geçen ay meydana gelen depremlerde iki düzineden fazla arkadaşını ve akrabasını kaybeden Haliluguları, “Yağmurda duran çocukları gördüm ve kimsenin gelmeyeceğini biliyordum. Bir şeyler yapmam gerektiğini düşündüm” dedi.
Yıkıcı deprem kuşağının karşısında, on binlerce Türk, hayatta kalmak için ailenin, komşuların ve yabancıların nezaketine bağlı olan kasvetli bir gelecek çiziyor. Yüzbinlerce insan bölgeyi terk etmiş olsa da, birçoğu çok az devlet yardımı ile geride kaldı.
Samandağ’da bazı aileler çadır yapmak için kumaş ve sopa toplarken, diğerleri kendilerinin ve komşularının karnını doyurmak için toplu yemek pişiriyordu. Birçoğu haftalardır düzgün bir şekilde duş almamış.
Gazi Baytur ve ailesinin kendi çadırlarını yapacak malzemeleri olmadığı için onlarca akrabası ile birlikte manavcılık için kullanılan bir kamyonun içinde yaşamaya başladı. Bay Bitour, mülklerinde barınak için yer açmak için ailesinin limon ağaçlarının birçoğunu kesti.
“Çok üzüldüm. Bir yerden başlamalıyız” dedi.
Şehrin belediye başkanı Refik Erelmaz geçtiğimiz günlerde Samandağ’ın 130.000 sakininin yaklaşık %70’inin binaların güvensiz olması veya sakinlerin geri dönme endişesi nedeniyle evlerinden çıktığını söyledi. Samandağ’ın ihtiyaç duyduğu 12.000 çadırın yarısından azına sahip olduğunu tahmin ediyor.
Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın yönetimi, felakete erken tepki vermesi nedeniyle eleştirilere maruz kaldı. Ankara o zamandan beri durumu çözmek için birkaç adım attı. Ülkenin afet yönetim kurumu Avadh geçen hafta 1,4 milyon insanın çadırlarda barındığını söyledi. Kurulan toplam çadır sayısının 360 bin olduğunu söyleyen Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı tarafından kaç çadırın temin edildiği belirlenemedi.
Erdoğan, depremden zarar gören 11 ili bir yıl içinde yeniden inşa etme sözü verdi. Devlet ve toplum omuz omuza duracak ve bu çalkantılı günleri hızla geride bırakacağız” dedi.
Bir Afet ve Acil Durum Yönetimi sözcüsü, yorum taleplerine yanıt vermedi.
Dünya’da hayatta kalan pek çok kişi, hükümet kaynaklarının kapasitesi ve iddialı inşaat planı konusunda şüpheci. Türk devleti yemek de dahil olmak üzere bazı ihtiyaçları karşılarken, çoğu kişi gıdadan giyime ve kadın hijyen ürünlerine kadar her şeyi dağıtarak yardıma koşan kar amacı gütmeyen kuruluşlara ve yerel belediyelere büyük ölçüde bel bağladıklarını söyledi.
Samandağ Belediye Başkanı Sayın Erelmaz, çevrimiçi bir videoda, belediyeye çadır dağıtmamakla devleti suçladı. Daha sonra Wall Street Journal’a, Afet ve Acil Durum İdaresi’nin çadırların bir kısmını yerel silahlı kuvvetlere ve yerel köy muhtarlarına devrederek kaç tanesinin dağıtıldığını söylemeyi zorlaştırdığına inandığını açıkladı.
Depremde hasar gören Defne ilçesinde aileler birbirine destek olmaya çalışıyor.
Çadırsız Ali ve Zehra Altınuz ve iki yetişkin çocuğu, 6 Şubat’tan bu yana gönüllülerden yemek ve su alarak arabalarında uyuyorlar. Bisküviden meyveye, torun bebek bezinden portakala ve bir termos kahveye kadar ev eşyalarını arabalarının arkasına doldurdular.
Altınöz Hanım her gün ya AFAD’a ya da belediyeye barınma başvurusu yapıyor, bazen adını listeye yazdırmak için üç saate kadar sırada bekliyor. “Herkes size döneceğimizi söyledi ama kimse aramadı, kimse gelmedi” dedi.
Altınöz Hanım, emziren 18 yaşındaki kızına bulabildiği mamaların çoğunu verdi. Bir gün aile yemek kuyruğuna geç geldi ve acıktılar.
Bazı mahallelerde, resmi yardımın olmaması, ülke liderliği için kritik bir zamanda hoşnutsuzluğu körükledi.
67 yaşındaki Nizamuddin Toprak, “Nerde eskiden ödediğimiz deprem vergisi?” dedi. 1999’da meydana gelen ölümcül bir depremin ardından konulan telekom vergisine atıfta bulunuyor.
Şeker hastalığı nedeniyle bir bacağını kaybetmiş ve 6 Şubat’ta ilk deprem olduğunda eşi Salma ve kızı tarafından evinden taşınmıştı. Ailesi, üç hafta sonra ancak Afet ve Acil Durum Yönetimi’nde çalışan bir akrabalarının onlar için araya girmesiyle bir çadıra kavuştu.
Yalnız bırakılan aile, çadırı nasıl ve nerede kurmanın en iyi olduğunu tartışır. Toprak Hanım’ın kardeşleri, hiç yapılmamış bir binanın temelinin üzerine konulmasını önermişler. Yağmurda ıslanabilecek çimlerin üzerine koymaktan daha iyi bir seçenek gibi görünüyor.
47 yaşındaki Halilogulları için Samandağ’da sıradan bir gün, komşularından tarla siparişi almak için çıktığı bir geziyle başlar. Çevresindeki aileler için toplam dokuz çadır kurdu ve ona Tamirci Kadir lakabını kazandırdı. Boş zamanlarında yaşlı sakinlerin saçlarını kazıtıyor ve yerel hükümet yetkililerinin saçlarını kesiyor. Akşam olunca ekmek dağıtır, bozuk kulübeleri, çadırları onarır.
Çocukları için bir çadır kuran Haliluoğulları Bey, çocuklarının okula devam edebilmesi için çatıya lamba asmış. “Onlar için dua ediyorum. Üniversiteye gitsinler” dedi.
Angel Estik Alko ve Feldan bu yazıya katkıda bulundum.
Chao Deng’e [email protected] adresinden yazın
