Avrupa Birliği, Türkiye’nin üyelik başvurusu için görüşüyor
Üst düzey bir yetkili, AB’nin 27 dışişleri bakanının Perşembe günü Brüksel’deki bir toplantıda Türkiye’nin uzun vadeli üyelik başvurusu hakkında “açık ve ciddi bir görüşme” yapmasının beklendiğini söyledi.
Yetkili, Türkiye ile ilgili olarak, “En büyük komşularımızdan biri ve birliğe aday olan Avrupa Birliği ile en önemli ilişkilerden birini görüşmenin zamanı geldi” dedi.
Dışişleri bakanları, göç ve Kıbrıs konusundaki diplomatik gerilimlerin çözümü gibi kilit konularda Türkiye ile daha fazla angajman yapmaya hazır olduklarının sinyallerini verecekler gibi görünüyor, ancak Türkiye’nin yakın zamanda AB’ye katılacağına dair çok az beklenti var.
Türkiye ilk kez 1987’de Avrupa Birliği’ne katılmak için başvurdu. Katılım müzakereleri 2005’te başladı ancak 2018’de Türk demokrasisi ve hukukun üstünlüğü ile ilgili bloğun varlığıyla durdu. Türkiye ile Avrupa Birliği üyesi Kıbrıs arasındaki gerilim Ankara’nın Brüksel ile ilişkilerini karmaşık hale getirdi.
Ancak Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Mayıs ayı sonlarında yeniden seçilmesinden bu yana ilişkiler düzeldi. Geçen hafta Türkiye, İsveç’in NATO’ya katılma hedefini bir yılı aşkın süredir oyaladıktan sonra onayladı.
Avrupa Konseyi Başkanı Charles Michel, Sayın Erdoğan ile yaptığı görüşmenin ardından ilişkileri “yeniden canlandırmak” istediğini söyledi.
Bay Michel, bloğun dış ve güvenlik politikası başkanı Josep Borrell’den “stratejik ve ileriye dönük bir şekilde ilerlemek amacıyla” bir rapor istedi.
Geçen hafta Endonezya’da düzenlenen bir zirvede yeni Türkiye Dışişleri Bakanı Hakan Fidan ile ilk kez bir araya gelen Borrell’in raporunu ekim ayında meclise sunması bekleniyor.
Üst düzey Avrupalı yetkili, Brüksel’in Ankara’nın aldığı son ekonomik kararları ve “yeni atamaları” memnuniyetle karşıladığını söyledi.
Türkiye, yüzde 40’lara yaklaşan enflasyonla derin bir ekonomik kriz yaşıyor. Yeni atanan merkez bankası başkanı Hafız Gay Erkan geçen ay faiz oranlarını yükselterek daha önceki alışılmışın dışında politikaları tersine çevirdi.
Bay Borrell’in raporuna başlamadan önce Avrupalı dışişleri bakanlarına danışması bekleniyor.
Ancak Avrupalı yetkili, Brüksel ve Ankara’nın kolayca çözülemeyecek bir dizi konuda farklılaştığı konusunda uyardı.
Yetkili, “Ankara ile anlaşamadığımız bir dizi konu var” dedi. Şimdi yeni Türk hükümetinin yaklaşımında belli bir değişiklik görebiliyoruz. Nereye gidebileceğimizi test etmek istiyoruz [with] O.”
Bölünmüş ada Kıbrıs
AB Parlamentosu üyeleri de, hukukun üstünlüğü alanında derin reformlar yapılmadan önce Türkiye’nin AB’ye katılma olasılığına ilişkin şüphelerini açıkça dile getirdiler.
Kıbrıs, Avrupa Birliği ile Türkiye arasındaki ana çekişme noktalarından biridir. Avrupa Komisyonu Türkiye hakkındaki son raporunda Ekim ayında Türkiye’nin adanın egemenliğine yönelik tehditlerine dikkat çekti.
Cumhurbaşkanı, Türkiye’nin Suriye ve Irak konusundaki “tek taraflı dış politikasını” ve Ankara’nın Rusya’ya yönelik AB yaptırımlarıyla “uyumsuzluğunu” da eleştirdi.
Avrupa Birliği, Türkiye’nin BM’nin Kıbrıs adasını yeniden birleştirme çabalarını desteklemesini istiyor. Ada, 1974’ten beri kuzeyde Türkiye ve 2004’te Avrupa Birliği’ne üye olan Kıbrıs Cumhuriyeti tarafından kontrol edilen bir bölge olarak bölünmüş durumda.
AB dışişleri bakanları ayrıca ABD Dışişleri Bakanı Anthony Blinken ile video bağlantısı aracılığıyla 90 dakikalık bir görüşme yapacak.
Görüşmeler, Ukrayna’daki savaş gibi büyük ihtilafların yanı sıra Rusya’nın Türkiye ve Birleşmiş Milletler’in aracılık ettiği ve Ukrayna tahılının Karadeniz’den geçmesine izin veren bir anlaşmadan çekilme kararını tartışmaya hazırlanıyor.
Üst düzey AB yetkilisi, Rusya’nın kararının “yüz milyonlarca insanın gıda güvenliğini tehlikeye attığını” söyledi.
“Bu konuda çok endişeliyiz.”
AB, geçen yıl Temmuz ayında anlaşmaya aracılık eden Rusya, Birleşmiş Milletler ve Türkiye arasındaki müzakerelere doğrudan dahil değil.
Erdoğan, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in anlaşmanın devam etmesini istediğine inandığını söyledi. Fidan ve Rus mevkidaşı Sergei Lavrov Pazartesi günü konuştu. Rusya, gıda ve gübre ihracatı için daha yumuşak bir yol istiyor.
Anlaşmanın çökmesini, Ukrayna’nın Karadeniz’de bulunan Odessa bölgesine yönelik saldırılar izledi. Ukrayna, tahıl ihracat altyapısının zarar gördüğünü, ancak gözünü korkutmayacağını ve Romanya’ya geçici bir nakliye rotası inşa ettiğini söylüyor.
Rusya Salı günü yaptığı açıklamada, 2014 yılında Ukrayna’dan ele geçirdiği Kırım’a giden bir köprüyü yok eden patlamanın “toplu intikam saldırısı” kapsamında bir gecede iki Ukrayna liman kentindeki askeri hedefleri bombaladığını söyledi.
Ukrayna Tarım Bakanlığı, Odessa’nın güneybatısındaki Chornomorsk limanında 60 bin ton tahılın imha edildiğini söyledi.
Rusya ve Ukrayna dünyanın en büyük tahıl ihracatçıları arasında yer alıyor.
Güncelleme: 20 Temmuz 2023, 05:00