Rusya’nın Türkiye kıyılarına düzenlediği baskın Erdoğan’ın kararlılığını test ediyor
İSTANBUL (Reuters) – Rusya’nın Türkiye kıyısı açıklarında bir gemiye yaptığı baskın, Ukrayna savaşının etkilerini başka bir NATO sınırına taşıyor ve Ankara, Moskova’yı bir miktar sükuneti yeniden tesis edecek bir tahıl ihracatı anlaşmasına geri dönmeye ikna etmeye çalışırken riskleri artırıyor. Karadeniz’e.
Silahlı denizciler, Pazar günü Türkiye merkezli gemiye helikopterle, Türkiye’nin kuzeybatı kıyısından yaklaşık 60 km açıkta, uluslararası sularda ancak İstanbul yakınlarında, Moskova’nın Ukrayna’ya gitmeden önce inceleme olarak adlandırdığı olayla saldırdı.
NATO’nun ikinci büyük ordusu olan Türkiye, Kuzey Karadeniz’de bir buçuk yıl süren savaşın güneyinde yaşanan olayla ilgili kamuoyuna herhangi bir açıklama yapmadı.
Analistler, bunun Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın, kendisini Ukrayna’dan tahıl ihracatını koruyan BM aracılı anlaşmanın yeniden başlatılmasını görüşmek üzere bu ay Türkiye’yi ziyaret etmeye davet eden Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile iyi ilişkileri sürdürme kararlılığını test ettiğini söyledi.
Bosphorus Observer danışmanlık şirketinin İstanbul merkezli jeopolitik analisti Yörük Işık, “İstanbul yakınlarında uygulanan bu tür bir saldırı caydırılmadı ve Türkiye’nin kapsamlı haklarına saygı göstermiyor” dedi.
“Ankara’nın sessizliği tuhaf ama bu, Ankara’nın hâlâ Putin’in ziyaretine ve tahıl anlaşmasına dönüşe güvendiğini gösteriyor.”
Rusya’nın geçen ay anlaşmadan ayrılmasından bu yana Rusya ve Ukrayna uyarılar yayınladı ve kıyılarındaki gemilere saldırılar düzenledi; bu da ticari taşımacılığın tüm denizde daha tehlikeli hale gelebileceği korkusunu artırdı.
Ukrayna ve diğer bazı Batılı ülkeler Ukrayna ihracatı için alternatif yolları teşvik ederken, Kiev’le iyi ilişkileri olan Ankara güvenlik gerekçesiyle buna sessizce karşı çıkıyor. Ukrayna’nın tahıl ihracatının Birleşmiş Milletler ve Türkiye gözetiminde yeniden başlaması için Batı’nın Rusya’nın bazı taleplerini kabul etmesini, Rusya’nın ise diğerlerinden vazgeçmesini istiyor.
Çarşamba günü, Kiev bir konteyner gemisinin alternatif seçeneklerden biri olan “insani koridor” üzerinden Odessa’dan ayrıldığını duyurmasına rağmen Rusya daha fazla Ukrayna liman tesisini bombaladı.
Birleşmiş Milletler Ticaret ve Kalkınma Konferansı genel sekreteri Rebecca Greenspan Çarşamba günü yaptığı açıklamada, Birleşmiş Milletler Ticaret ve Kalkınma Konferansı’nın müzakere masasına dönmek için tüm taraflarla temas halinde olduğunu ancak bunun kısmen “zor” olduğunu söyledi. son zamanlarda tahıl altyapısının bombalanması göz önüne alındığında.
hassas denge
Karadeniz ve Türk Boğazları, dünyanın en büyük tarım üreticilerinden ikisi olan Ukrayna ve Rusya’nın küresel pazarlara ulaşmak için kullandıkları ana rotadır.
Bir yıl süren tahıl anlaşmasının çökmesi, küresel emtia fiyatlarının artması ve BM’nin dünyadaki açlık konusundaki endişelerinin artmasından bu yana Rusya ve Ukrayna, birbirlerinin limanlarına yaklaşan gemilere potansiyel askeri gemiler olarak davranacaklarını söylediler.
Ankara’da yaşayan eski Türk diplomat ve dış politika analisti Aydın Sezer, Rusya’nın Palau bayraklı “Şükru Okan” gemisindeki incelemesinin, Moskova ve Kiev’in gemilerle ilgili uyarıları ışığında teknik olarak savaş bölgesinde gerçekleştiğini söyledi.
Türkiye’nin bir yandan Ukrayna’ya silahlı insansız hava araçları ve diğer silahlar gönderdiğini, bir yandan da savaşta tarafsız olduğunu iddia ettiğini göz önüne alırsak, “Türkiye’nin bu konuda ses çıkarması çok zor.”
Türkiye, Ukrayna ile Rusya arasındaki her türlü barış görüşmelerini kolaylaştırmaya hazırlanıyor. Rusya’nın işgaline ve Batı’nın Moskova’ya yönelik yaptırımlarına karşı çıktı ve savaş sırasında Rusya ile ekonomik işbirliğini destekledi.
İsminin açıklanmaması kaydıyla konuşan bir Türk Savunma Bakanlığı yetkilisi, Ankara’nın Karadeniz’deki baskın konusunu incelediğini ancak daha fazla ayrıntı vermediğini söyledi. Refinitiv Eikon verilerine göre gemi o zamandan beri Romanya sularına doğru yola çıktı.
Rusya, Putin’in olası ziyareti hakkında herhangi bir yorumda bulunmadı, ancak Türkiye, liderlerle 2 Ağustos’ta yaptığı çağrı da dahil olmak üzere bu ziyareti defalarca destekledi.
Rusya, Batı’nın ödemeler ve lojistik de dahil olmak üzere kendi tahıl ve gübresinin sorunsuz ihracatını sağlama yönündeki taahhütlerini yerine getirmesinin ardından tahıl anlaşmasına geri döneceğini söyledi.
Sezer, iki ana talebinin bir Rus bankasının küresel ödemeler sistemi SWIFT’e dahil edilmesi ve tarımla ilgili malların ithalatına izin verilmesi olduğunu söyledi.
“Bu nedenle Erdoğan müzakere etmeli ve Putin’i değil Batılı ülkeleri tahıl anlaşmasını iade etmeye ikna etmeye çalışmalı” dedi.
(Hüseyin Hayatsifir ve Gabriel Tetrolt-Farber’in raporu; The Arabic Bulletin için Muhammad’in raporu) Düzenleyen: Kirsten Donovan
Standartlarımız: Thomson Reuters Güven İlkeleri.