Türkiye’de Yüksek Mahkeme tartışmalı medya yasasını onaylarken, AB ‘demokratik gerilemeden’ yakınıyor

ANKARA – Türkiye’nin en yüksek mahkemesi Çarşamba günü, düzinelerce gazetecinin zulme uğramasına yol açan ve Avrupa Komisyonu’nun geçen yıl daha da kötüleştiğini söylediği ülkenin zaten zayıf olan insan hakları sicilini daha da kötüleştiren tartışmalı “dezenformasyon” yasasını onadı.

Anayasa Mahkemesi oy çokluğuyla, “yanlış bilgi” yaymak suçundan 3 yıla kadar hapis cezası öngören yasanın anayasaya aykırı olmadığına karar verdi. Geçtiğimiz yıl aralarında düzinelerce gazetecinin de bulunduğu yüzlerce kişi yasa kapsamında suçlandı.

Türkiye’nin ana muhalefetteki Cumhuriyet Halk Partisi, medya gözlemcileri ve sağcı grupların yaygın protestolarına rağmen, Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın iktidar koalisyonunun yasayı geçen yıl geçirmesinin ardından yasayı bozmak için Anayasa Mahkemesi’ne başvurdu.

Hükümeti eleştirenler yasayı, ifade özgürlüğü, basın özgürlüğü ve diğer temel insan hakları konusunda zaten kötü bir sicile sahip olan bir ülkede muhalifleri susturmaya yönelik yeni bir girişim olarak eleştirdiler.

Çarşamba günü mahkeme önünde toplanan onlarca gazeteci, “Gazetecilere Özgürlük” ve “Sansür Yasası Kaldır” yazılı pankartlar taşıdı.

Bunlar arasında, yargıdaki yolsuzluk iddialarını detaylandıran bir makale yazdıktan sonra geçen hafta tutuklanan deneyimli gazeteci Tolga Sardan da vardı. Sardan, duruşmanın sonucuna kadar bu hafta başında serbest bırakıldı. Karar öncesinde konuşan Sardan, kendisinin hukuka göre yargılanacak son gazeteci olmasını umduğunu söyledi.

Kararın ardından Sınır Tanımayan Gazeteciler Örgütü’nün Türkiye temsilcisi Erol Önderoğlu, “Anayasa Mahkemesi gazetecileri kaderine terk etti” dedi. Kararın mahkemenin bağımsızlığını sorguladığını da sözlerine ekledi.

Türkiye Gazeteciler Sendikası Başkanı Gökhan Durmuş, “Anayasa Mahkemesi hakimleri anayasayı reddetti” dedi ve gelecekte “gazetecilerin çalışmalarına karşı daha agresif bir tutum bekliyoruz” dedi.

Karar, Avrupa Komisyonu’nun Türkiye’nin bloğa katılma çabalarının dondurulmasına ilişkin yıllık raporunun yayınlanmasıyla aynı zamana denk geldi. Komisyon, yasanın “hükümete yönelik eleştirileri bastırmak için keyfi kullanılmasına izin verdiğini” söyleyerek yasaya yönelik eleştirisini yineledi.

Raporda, ifade özgürlüğünün yanı sıra demokratik standartlar, hukukun üstünlüğü, yargı bağımsızlığı ve temel haklara saygının giderek kötüleştiğine de dikkat çekildi.

“Türkiye’nin demokratik kurumlarının işleyişinde ciddi eksiklikler var” diye ekledi, raporlama döneminde demokratik düşüşün devam ettiğini de sözlerine ekledi.

Türkiye Dışişleri Bakanlığı da raporu “haksız ve taraflı” olarak nitelendirerek şunları ekledi: “Mesnetsiz iddiaları ve haksız eleştirileri tamamen reddediyoruz.”

Türkiye’nin blokla tam üyelik müzakereleri, 2017’de yapılan oylamada kıl payı onaylanan Erdoğan’ın başkanlık sistemi altında ülkenin hızlı demokratik gerilemesinin ortasında 2018’de durmuştu.