Bir madenci, Türkiye'deki maden felaketinden iki gün önce şirketin heyelan tehlikesinin farkında olduğunu söyledi

Şirin Bayar/Jadhar Al-Jarida

Anagold maden şirketinden isminin açıklanmasını istemeyen bir işçi, Gazete Duvar'a yaptığı açıklamada, felaketin ardından Anagold'daki iş güvenliği uzmanının işçilerin yanına gelerek heyelana neden olan faydan iki gündür haberdar olduklarını söylediğini söyledi.

15 Şubat'ta Erzurum'un İliç ilçesindeki Kubler altın madeninde heyelan sonucu 9 işçinin binlerce ton kütlenin altında kaldığı maden faciasının üzerinden üç gün geçti.

Mahsur kalan işçilere yönelik arama-kurtarma çalışmaları devam ederken, kurtarma çalışmaları tamamlanana kadar yaklaşık 400 işçi inşaatta gözaltında tutuluyor.

Anagold çalışanı, iş güvenliği uzmanının iki gün önce firmanın tehlikenin farkında olduğunu söylediğini belirterek, “İşçiler çatlağı görüp (şirketi) uyardı ama dikkate almadılar.” “Bize bölgeyi boşalttıklarını söylediler. Boşaltılmış olsaydı bu insanlar neden yer altında kaldı? Eğer farkına varmasaydık biz de ölebilirdik.”

İşçi, kazanın ardından toprak kütlesinin altında kalanlara yardım etmek için müdahale etmek istediklerini ancak durdurulduklarını anlattı. “Hemen müdahale etmek istedik, tırın yeri zaten belliydi. Yol açıp çıkaracaktık. Bulması uzun sürmezdi ama sonra bizi durdurdular” dediler.

15 Şubat'ta arama kurtarma çalışmalarına ilişkin bilgi veren Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alp Arslan Bayraktar, “Burada faaliyet gösteren şirketin özellikle yönetim düzeyinde zayıf olduğunu belirtiyoruz. İlgili yabancı şirketin temsilcileri henüz burada değil. “Arama kurtarma operasyonunu tamamlamalıyız”dan sonra bu konuyu daha yoğun bir şekilde ele alacağız.

İşçi, siyanürün tehlikesine dikkat çekerek, “Gece gündüz çalışsak bile buradaki toprağı kaldırma süreci iki yıl sürecek” dedi. “Bu toprak siyanür içeriyor ve gelişigüzel bertaraf edilemez. Uygun izolasyon önlemlerinin alınması gerekiyor” uyarısında bulundu.

Bakan Bayraktar, sahada 10 milyon metreküplük toprak kütlesi bulunduğunu, “yetenekleri” olsa bile en az 400 bin kamyona ihtiyaç duyduklarını doğruladı.

Heyelan görüntülerinde akan malzemenin yüzde 40'ının siyanür olduğunu söyleyen işçi, “(Yetkililer) kanalizasyon kapaklarının kapalı olduğunu söylediler ama sadece ekskavatörlerle suyu tıkamaya çalışıyorlar. Böyle bir şey yok” dedi. . “Kapak gibi. Bu su alttan sızıyor. Çamur gibi akan şey aslında siyanür ve asit.”

14 Şubat'ta Çevre Bakanlığı, Fırat Nehri'nde şu ana kadar herhangi bir kirlilik tespit edilmediğini duyurdu. Türk yetkililere göre, nehre olası bir etkiyi önlemek amacıyla, bölgedeki derenin Fırat Nehri'ne ulaştığı derenin kapakları ihtiyati tedbir olarak kapatıldı.

Geçtiğimiz yıllarda da aynı bölgede küçük bir sızıntının meydana geldiğini ve madenin 3 aydır kapalı olduğunu söyleyen işçi, milyonlarca ton malzemenin siyanüre maruz kalması nedeniyle tehlikenin daha da arttığını sözlerine ekledi. İşçi, heyelan sonrası bölgedeki dere yatağının açıkta kalan toprakla kapatıldığı ve burada su biriktiği konusunda uyardı.

2022 yılında aynı bölgede bir sızıntı daha yaşansa da maden, idari para cezası ödendikten üç ay sonra faaliyete geçti ve madencilik şirketinin 7,2 milyar dolarlık vergi borcu iki ay sonra silindi.

Anagold işçisi, “O su taşarsa ne olacak? Dere suyu durduracak mı? O biriken su taşarsa tüm çamuru Fırat Nehri'ne çeker” dedi.

İşçi, kurtarma operasyonları devam ediyor gibi görünse de büyük bir çaba gösterilmediğini ve zorlu arazinin etkili kurtarma operasyonları yürütmeyi çok zorlaştırdığını vurguladı. “Siyanür ve asit artık suyla temas halinde. Normalde toprağa bir damlanın dahi değmemesi gerekiyor” diye eklediler.

(İngilizce versiyonu Can Bodrumlu tarafından yazılmıştır)