Türk şirketlerinin yabancı yatırımları 2023’te 5,7 milyar dolara çıkacak
Türk vatandaşlarının yurtdışındaki doğrudan yatırımları 2022’de 4,9 milyar dolardan geçen yıl 5,7 milyar dolara yükseldi ve bu eğilimin devam etmesi bekleniyor.
Toplam yatırımın 3,4 milyar doları Avrupa’ya yönlendirildi; yaklaşık 1,5 milyar dolarıyla Hollanda ilk sırada yer alırken, onu 1,3 milyar dolarla ABD, ardından İngiltere, Birleşik Arap Emirlikleri, Almanya, Yunanistan ve Portekiz izledi.
DEİK Dış Yatırım İş Konseyi Başkanı Kübra Orakçıoğlu Kazan, Türk şirketlerinin stratejik olarak yurt dışına açılmalarının teşvik edilmesinin rekabet güçlerini artırdığını ve Türkiye’nin dış ticaretinde önemli rol oynadığını vurguladı. Kazan, DEİK bünyesindeki iki ihtisas konseyinden biri olan Yabancı Yatırım İş Konseyi’nin öncelikle ülkeye özgü risklerin belirlenmesi ve risk endeksi oluşturulmasına odaklandığını kaydetti. Artık farklı ülkelerdeki yatırım fırsatlarının artıları ve eksileri de dahil olmak üzere tüm dış dinamikleri takip ederek kapsamlı bir rehber sunuyor.
İncelenecek başarı metrikleri
Kazan, yabancı yatırımlarla ilgili daha önce yapılan araştırmaların yetersiz olduğunu, bunun da bakanlık ve üniversite iş birliğiyle güncellemeler yapılmasını gerektirdiğini belirtti. Önceki anketler yalnızca yatırım tutarlarını ve hedeflerini gösteriyordu. Yeni yaklaşım, bu yatırımların başarısını ve altında yatan dinamikleri değerlendirerek, yeni şirketlerin yorumlamasını kolaylaştıracak sektöre özel içgörüler sunacak.
Kazan, “Daha önce şirketlerin çoğunun Romanya’ya gittiğini söyleyebilirdik ancak kaçının başarılı olduğunu bilmiyorduk. Yeni yaklaşımla anketimiz bize daha fazla yol gösterecek” dedi.
Küresel genişlemeyle yeni kapılar açın
Kazan, Türk şirketlerinin küresel ölçekte büyümesine destek verdiğini vurguladı.
“Küreselleşmenin amacı uyum sağlamak. 20 yıl önce yatırımları kendi bünyemizde yönetebilirdik ama artık o sistem yok. Teknoloji şirketleri hızla ilerliyor. Çok yakında Türkiye’yi temsil edecekler. Küresel sahnede markaların bu gelişmeye ayak uydurmak için geleneksel işlerini yurtdışında genişletmeleri gerekiyor.”
Pazar genişlemesi
Geçtiğimiz yıl 2.033 Türk şirketi yurt dışında yatırım yaptı ve yüzde 90’ı yerli olmak üzere 176.000 kişiye istihdam sağladı. Geri kalanı Türkiye dışından temin edildi. Kazan, bu yatırımların Türkiye’nin ihracatı açısından hayati önem taşıdığına dikkat çekti. Örneğin Türkiye’de faaliyet gösteren büyük inşaat firmalarından biri Gana’da madencilik faaliyet göstermekte ve ürünlerini İngiltere’ye ihraç etmektedir.
“Bunun pek çok örneği var. Bu şirketler, ev sahibi ülkelerin avantajlarını kullanarak ihracat pazarlarını genişleten ve Türkiye’nin küresel tanınırlığını önemli ölçüde artıran bizim mücevherimizdir.”
Finans sektörü yabancı yatırımı teşvik ediyor
Kazan, yabancı yatırımlara başta Türk bankaları olmak üzere finans sektörünün öncülük ettiğine dikkat çekti.
Yatırım çekmek konusunda oldukça istekli olan Afrika Kalkınma Bankası ile geçtiğimiz günlerde bir toplantı gerçekleştirdik. Afrika ile ticaretimiz yaklaşık 32 milyar dolar, hedefimiz ise başta bankacılık hizmetleri olmak üzere bunu 50 milyar dolara çıkarmak. Finansal varlığımızı oluşturduğumuzda diğer sektörler de bizi daha kolay takip edecek. Mesela Tanzanya’da finansal taban oluşturduğumuzda diğer sektörler de bizi takip etti.”
Şirketler Brezilya’ya odaklanmalı
Son iki yıldır doğrudan yabancı yatırımlardaki küresel düşüşe rağmen Türkiye’nin yurt dışına yatırımları arttı. Kazan, Brezilya’nın büyük yatırım potansiyeline dikkat çekerek, birçok ülkedeki farklı sektörlerdeki birçok fırsatın altını çizdi.
“Brezilya ana odak noktası olacak ve daha fazla şirketin bunu dikkate alması gerekiyor” diye bitirdi.
