81 ilden 48’inde vatandaşların döviz birikimleri TL’yi aştı
Mevduattaki dolarizasyon oranı yüzde 55’i aştı. 81 ilin 48’inde vatandaşların döviz tasarrufları TL’yi aştı. Toplam mevduatın yarısından fazlası dolar cinsindendir. Yüksek enflasyon, negatif reel faiz oranları ve TL’nin değerindeki hızlı düşüş, son 2 yılda artan dolarizasyon eğiliminin yansımasıyla birlikte farklı bir tablo ortaya koyuyor.
Sözcü’den Mehtap Özcan Ertürk’ün haberine göre en çok döviz üreten illerin milliyetçi ve muhafazakar yapısı ile tanınan İç Anadolu Bölgesi’nde yoğunlaştığı görülüyor. Nevşehir, toplam tasarruf mevduatı hacmi içinde yüzde 68’lik paya sahip olan döviz birikimi ile dolarizasyonda ilk sırada yer almaktadır. Döviz tasarruflarının toplam tasarruflara oranı Aksaray’da yüzde 67, Yozgat ve Kayseri’de yüzde 65, Kırşehir ve Kütahya’da yüzde 63’e ulaşıyor.
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu verilerine göre, Türkiye’deki toplam tasarruf mevduatı hacmi Eylül ayı sonu itibarıyla 1 trilyon 864,5 milyar liraya ulaştı. 767,6 milyar TL ile bunun yüzde 41’i İstanbul’da yaşayanlara ait. İstanbul, yüzde 62’lik tasarrufta dolarizasyon oranıyla 81 il arasında yedinci sırada yer alıyor. Türkiye’nin 48 ilinde dolarizasyon oranı yüzde 50’yi aşıyor.
BORSALARIN YÜZDE 54 ABD DOLARI
Mevduatta döviz kuru 2003 yılında yüzde 56,2 ile zirve yapmış, ardından ülkeye döviz girişiyle birlikte Türk lirasına güvendeki artış yüzde 27,6 ile 2011 yılında en düşük seviyeye ulaşmıştır. Merkez Bankası haftalık döviz mevduatı verilerine göre 6 Kasım itibarıyla kişi ve firmalar döviz mevduatlarının yüzde 54’ünü dolar, yüzde 28,9’u euro, yüzde 15,2’si altın, geri kalanı ise diğer para birimlerinde tutuyor.
ÇANKIRI LİDERİ
Sadece bireylerde değil şirketlerde de dövize geçiş hızlanırken, Ocak-Eylül’ü kapsayan 9 ayda yerleşiklerin döviz tevdiat hesaplarında 24,1 milyar dolar artış yaşandı. 2019 yılı sonu ve 2020 Eylül ayı dolar kuru ile hesaplandığında döviz mevduatı artışının en az olduğu il yüzde 3,4 ile İstanbul oldu. Toplam yabancı para mevduatın yüzde 49,4’ü (107,3 milyar dolar) İstanbul’da. Çankırı, 2020’de yüzde 56 ile en hızlı döviz biriktiren il. 81 il arasında sadece Mardin’de döviz hesaplarında yüzde 3,7 düşüş var.
