AB önderliğindeki bağışçılar, deprem sonrası Türkiye’nin yeniden inşasına yardımcı olmak için 7 milyar Euro sağlıyor – EURACTIV.com

20 Mart Pazartesi günü AB öncülüğünde düzenlenen bir konferansta bağışçılar, geçen ay meydana gelen yıkıcı depremlerin ardından Türkiye’nin yeniden inşasına yardım etmek için 7 milyar avro (7,5 milyar dolar) taahhüt ederken, Ankara maliyeti bunun on katından fazlasına çıkardı.

6 Şubat depremleri, komşu Türkiye ve Suriye’de 56.000’den fazla insanın hayatını kaybetmesiyle modern Türkiye’yi vuran en kötü doğal afetti. Avrupa Birliği ve üye İsveç, destek toplamak için Pazartesi günü konferansa ev sahipliği yaptı.

İsveç Başbakanı Ulf Kristersson, “Bugün toplam taahhütler 7 milyar avroyu buluyor” dedi.

Paranın “hayatları saniyeler ve dakikalar içinde mahvolan insanlara yardım edeceğini” ve “onuru ve günlük yaşamı yeniden inşa etmenin mümkün olacağına” dair umut vereceğini söyledi.

Rakam, Avrupa Birliği yürütme organı Avrupa Komisyonu’ndan alınan 1 milyar avroyu içeriyor ve bunun yarısı, bankanın son yıllarda Türkiye’ye fon sağlama üzerindeki neredeyse tüm yasağını askıya almak için AB’nin borç verme kolu olan Avrupa Yatırım Bankası tarafından harcanacak.

Almanya Dışişleri Bakanı Analina Berbock, Almanya’nın Türkiye ve Suriye’de etkilenenlere yaptığı yardımı ikiye katlayarak 240 milyon avroya ulaşacağını söyledi.

Komisyon, Avrupa Birliği’nin 2011’de başlayan savaş nedeniyle Devlet Başkanı Beşar Esad ile diplomatik ilişkisi olmayan Suriye’de insani yardım ve erken toparlanma için 108 milyon avro daha harcayacak.

Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı, Türkiye’nin “deprem felaketinin toplam mali yükünün” 103,6 milyar dolar olduğunu tahmin etti ve bunun ülkenin öngörülen 2023 gayri safi yurtiçi hasılasının %9’unu temsil ettiğini söyledi.

Yaklaşık 3,3 milyon insanın evlerini terk etmek zorunda kaldığı ve çoğunun şu anda geçici barınaklarda yaşadığı tahmin ediliyor. Yaklaşık 650.000 evin yeniden inşa edilmesi gerekeceğini de sözlerine ekledi.

Evlerin yeniden inşası

Brüksel konferansında video bağlantısıyla konuşan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, depremin maliyetinin 104 milyar dolar olduğunu tahmin ederek, Türkiye’nin ilk yıl içinde 319 bin konut inşa edeceğini söyledi.

Bir ülkenin bu büyüklükteki bir krizle tek başına baş etmesi mümkün değil” dedi. Tüm dostlarımızın bu zor günlerde gösterdiği dayanışmayı asla unutmayacağız.”

Avrupa Birliği uzun süredir Erdoğan’ı insan hakları ihlalleriyle suçladı ve bloğun Türkiye ile ilişkileri, Ankara’nın 2016 darbesinin ardından muhalefete yönelik baskısı nedeniyle gerilmişti.Daha yakın bir tarihte Türkiye, Rusya’nın Ukrayna’ya karşı savaşının ardından İsveç’in NATO’ya katılma hedefini engelledi.

Türkiye’de genel seçimler 14 Mayıs 2023’te yapılacak.

Ancak Avrupa Birliği, Suriye’deki savaştan kaçan birkaç milyon mülteciye de ev sahipliği yapan Türkiye’deki depremden saatler ve günler sonra yardım için birkaç milyon avroluk acil yardım seferber ettiğini ve 1.500’den fazla kurtarıcı gönderdiğini söyledi.

AB yetkilileri, donörler konferansının yaklaşık 400 uluslararası aktörü (devletler, bölgesel kuruluşlar ve sivil toplum grupları) bir araya getirdiğini söyledi. Suriye ve müttefik Rus yetkililer davet edilmedi.

Blok, Şam’a yaptırımlar uyguladı ve Esad ile muhalifleri arasında siyasi diyalog olmadığı sürece yalnızca insani yardım ve erken toparlanmayı finanse edeceğini, ancak büyük ölçekli yeniden inşayı finanse etmeyeceğini söyledi.

Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı, depremin uzun savaşın neden olduğu zaten korkunç olan durumu daha da kötüleştirdiğini söyleyerek, Suriye’deki kurtarma maliyetlerinin 14,8 milyar dolar olduğunu tahmin ediyor.

Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı’ndan Achim Steiner, “Bugün Suriye’de her 10 kişiden dokuzu yoksulluk sınırının altında yaşıyor” dedi.