Bir ses elektrikçisi: İlhan Mimaroğlu’nun hayatını belgelemek

Adamın gözlerinde koyu halkalar vardı. Kompozisyonlarını uyurken bir kulaklıkla çaldığı söylendi, böylece hayallerinde diğer dünyadaki oeuvrerini eleştirmeye ve yaratmaya devam edebildi. O, sınırlarının artık alakalı olmadığı serebral uçaklara seyahat eden ruhunun düzgünsüzlüğüyle yükselen nazik bir tür gibi görünüyor. İstanbul’daki genç bir yatılı olan onu evli hostesini kandırmaya ve sonunda onu New York’a çırpmaya iten öyle bir eğilimdi.

Manhattan adasında, “Measly Mozart” yazan düz siyah bir gömlek giymiş olarak görülebilir. Amadeus’un emsalsiz emsalini o kadar çok protesto edecek kadar kendinden emin olduğunu hissettiği eksantrik kişiliğinin bir parçasıydı, böylece New York Times’ın editörüne bir mektup yazdı ve Viyana dahisi ile statüko takıntısını ilan etti. Karşı olduğu müziğin bileşimsel kahramanlığı değil, sürekli merkez sahnesi mirasının sessiz ve çağdaş besteciler yerine kurumsallaşmasıydı.

Kendisini bir besteci, çağdaş bir besteci olarak gören Mimaroğlu, bu alanda titizlikle yeterli bir eğitim aldı. Türkiye erken isteklerini yerine getiremedi. Film boyunca konuşan ve görünen ruh eşi Güngör ile birlikte Mimaroğlu, Columbia-Princeton Elektronik Müzik Merkezi’nin kapısını çaldı. 1970’lerdi ve New York’taki Türk toplumu, Amerikan Müziği’nde Atlantik Kayıtlarının kurucularından Ahmet Ertegün gibi sektör başkanlarının önderlik ettiği önemli tarihi atılımları etkiledi.

Atlantic Records ile işbirliği içinde Mimaroğlu, doğrudan Charlie Mingus ve Freddie Hubbard gibi caz devleriyle çalıştı. 1971 albümü “Şarkı Söyle Bir Şarkı Sözü”, Hubbard ve Mimaroğlu’nun kayıttaki ana sanatçılarından yaratıcı kompozisyon ve ses atmosferinin birleşimidir. Katmanlı boynuzların ve seslerin heybetli bir pastişi, iki müzikal aklın kabarık avangard birleşmesi. Mimaroğlu’nun Marshall McLuhan’ın medya eleştirisi, özellikle de aşırı veri yükü fikri konusunda sahip olduğu tutkuyu varsayar.

Türk elektronik müzik babası

Uzun metraj belgesel boyunca, Mimaroğlu’nun müziği, düzenlenmiş arşiv görüntülerinin büyüleyici bir takımına çalıyor. Çoğunluğu öznenin kendisi tarafından vuruldu. Başlamak için Kökçeoğlu Dolgun gece şahin olan Mimaroğlu’nun kendisini kameraya tanıttığı eski bir makara buldum ve ardından siyasallaştırılmış elektronik müziğin çağdaş bir bestecisi olarak hayatta kalmasının sosyoekonomik inanılmazlıklarını açıklamaya devam etti. “Güneşin Doğuşunu Öldürmek” adlı eserinde sıradan suikast ve infaz gazetesi anlatılıyor.

Geçtiğimiz bir New York şehrinin grenli hareketli görüntüleri ile birlikte, Mimaroğlu’nun müziği, gökdelenlerin yansıtıcı parıltısının aksine, bacalardan kasvetli sabah sisine karşı uyarıcıdır. Elektronik enstrümanlarının tınıları, kompozisyonlarının kesin duygusal kavrayışı ile karıştırılarak, yaygın işitsel ortamlarının görüntüsü ile herhangi bir görüntü ve deneyim üzerinde farklı bir ruh hali boyama gücüne sahiptir. Yaşadığı çağın huzursuz edici duyarlılıklarını kışkırtır.

Sanatçının zamanlarını yansıttığı, bir tür ayna olduğu, varlığı duyulan ve görülen ve hissedilen bir tanık olduğu söylenirse, Mimaroğlu’nun müziği, teknolojinin sanat yaratımını tartışmalı olarak ele geçirdiği ve geldiği hakim ortamı önceden hazırladı. varlığını ortaya çıkmasından takdir etmeye tanımlamak. Kökçeoğlu’nun filmi, Mimaroğlu’nun kompozisyonlarını yaratıcı bir şekilde uyarlıyor, esasen biyografik anlatı gelişirken yeni bir multimedya katmanını eserleriyle iç içe geçiriyor.

Efsanevi bir caz yapımcısı ve bir plak şirketinin sahibi olan Atlantic Records’un bir yan kuruluşu olan Finnadar olan Mimaroğlu, avangard klasik ve elektronik müziği Amerika’da ve dünyada daha fazla dinleyiciye ulaştırmaya çalıştı. Ancak John Cage ve Karlheinz Stockhausen gibi isimlerle çalışmanın bile hiçbir izleyici olmaması gerçeğinden dolayı hayal kırıklığına uğradı. Kapitalizm eleştirileri, Atlantik Kayıtları’nın derin ceplerine, özellikle Nesuhi Ertegün’e, çok değerlikli projelerini finanse etmek için güvendi.

Ses sevgisi için

1976 albümünün ikinci parçası olan “La Ruche”, kompozisyonu dalgalanan, aritmik dokuların bir geri bildirim döngüsüne zorlarken bozulan gürültü unsurlarıyla birlikte gelen bir dizi güçtür. Müzik hakkında yazmanın mimarlık hakkında dans etmek gibi olduğunu söyleyen, caz bestecisi Thelonious Monk’du. Ancak Mimaroğlu’nun müziği mimariyi dinlemek gibidir. Çılgın yay ve elektronik çan ve ıslık kakofonilerinin çökmesine piyano kreşendo adımları ve slaytları.

Avangart kültürün ilk ve en geniş çevrimiçi arşivlerinden Ubu.com, ses bölümünde Mimaroğlu’na bir sayfa ayırıyor. Kompozisyonlarının 32’si The New York Times’ta ölüm ilanının üzerinde yayınlanabilir. 2012 yılında hayatını kaybetti. Filmde hayat arkadaşı Güngör, üçgen belgeselin üçüncü bölümünü anısına hatırlatıyor. Oğlu Rüstem, New York için onu İstanbul’da bırakmalarına kızdı. Mimaroğlu ile olan ilişkisi sinema hakkındaki entelektüel konuşmaları kadar ileri gitti.

Filmin çoğu, alacakaranlık yıllarında Mimaroğlu’nu gösterir, Güngör’ü sıkı bir şekilde kucaklar, çünkü içsel darbesinin gölge alanlarının ötesinde sosyal dünyalara açılan penceresi olmuştur. Belgeselde, genellikle Manhattan’ın sokakları hakkında şakalaşarak, partilerin ve açılışların, gösterimlerin ve oturumların zemini süslemek için her fırsatı sevindirdi. Aynı zamanda bir iş kadını ve solcu aktivistti. Ancak filmin sonuna doğru, İstanbul’da yasadışı, yaşlı, Amerika’da kaybettiği hayatının aşkı için nostaljik gösteriliyor.

Türkiye’de Mimaroğlu, çoğu kulağı muhtemelen hoş olmayan müziği kadar yazıları ile de bilinir. Film boyunca taşan edebi içgörü parçaları keskin ve algısaldır. Çağdaş çağındaki yaşamı anakronistik olarak adlandırıyor, belki de 18. yüzyıl romantizmini müzikte yüceltmeyen yüceltmesi ile örneklendiriliyor. Mesajları, deneyimin karşılıklı zevklerine daha deneysel, sınırsız yaratıcı yollar lehine anlam aşmaları nedeniyle kasvetli olarak söylenebilir.

Mimaroğlu, savunmasında Batı toplumunun keskin bir gözlemcisiydi ve müziği, Türkiye ortaçağının kültürel ortamında oluşturulmuş ve Amerika’daki göç mücadeleleriyle güçlendirilmiş modernist bir zekanın kanıtıdır. Ancak ulusal aidiyetin veya sanat biçiminin ötesinde, müzikte, özellikle elektronik müzikte yaşam boyu yaratıcılığı, çağdaşların popüler kültür tarihindeki orijinal alternatifleri hatırlayabileceği bir işaret görevi görür. Mimaroğlu, tıpkı bir ada kazazedesi gibi, o günün müziği için başka bir müzik duydu.