Dizel araçların fişini çekiyorlar
Avrupa’da dizel arabaLerin yaşı bitiyor. Hükümetin çevre politikaları nedeniyle dizel araçları yasaklaması tüketicilerin satın alma tercihlerini değiştirdi. Dizel otomobil satışları düşerken, pazar payları hızla düştü. Bunu gören otomotiv şirketleri dizel otomobil üretip satmayı bıraktı.
Türkiye de benzer bir durum yaşıyor. Bazı otomotiv şirketleri dizel otomobil satışını tamamen durdurdu. Diğerleri, ürün yelpazesindeki bir veya iki modelde dizelden vazgeçti.
Dizel otomobil satışlarını sonlandıran ilk marka Japon Toyota oldu. Toyota, 2019 yılından itibaren satışa sunduğu tüm modellerinde dizel motor seçeneği sunmamıştı.
Avrupa’da 2021 dizel motor seçeneklerini sahadan çıkarma kararı alan Honda, Türkiye’de erken davranmıştı. Tüm modellerde, özellikle Türkiye’deki Civic satışları dizel motora son verdi. Müşterinin dizel motor talepleri Civic’te LPG CR-V’de dizelin yerini benzinli hibrit motor almıştır.
Dizel seçeneği artık Volkswagen’in Golf modelinde sunulmuyor. Seat’ın Leon ve Ibiza modellerinde de dizel seçeneği bulunmuyor. Dizelden vazgeçen markaların kervanına Citroen katıldı. Yenilenen Citroen C3, dizel motor seçeneği olmadan Türkiye’de satışa sunuldu.
BENZİNLİ ARAÇ PAYI ARTIYOR
Otomotiv Distribütörleri Derneği verilerine göre 2018 yılında yüzde 58 olan dizelin payı 2019’da 5,7 puan düşerek yüzde 52,3’e geriledi. Dizelde kan kaybı 2020’de devam ediyor. Yılın ilk 9 ayında dizel otomobillerin payı yüzde 40,7’ye düştü. Böylece dizel otomobiller son iki yılda 17,3 puan kaybetti. Geçen ay kayıp 0,5 puan oldu. Ağustos sonu itibarıyla dizelin payı yüzde 41,2 oldu.
Dizel arabaların yerini benzinli arabalar aldı. 2018 yılında yüzde 37,6 olan benzinli otomobillerin payı 2019’da yüzde 40’a yükseldi. 2020 yılı Eylül ayında benzinli otomobillerin payı yüzde 52,2’ye yükseldi. Son iki yılda benzinli otomobillerin payı 14,6 puan arttı.
AVRUPA’DA PAZAR PAYI YÜZDE 27
Avrupa’da dizel otomobillerin payı Ağustos sonu itibarıyla yüzde 27 oldu. JATO verilerine göre benzinli otomobillerin payı yüzde 61’den yüzde 49’a düştü. Hibrit ve elektrikli arabalar Avrupa’da dizelin yerini aldı. Hibrit ve elektrikli otomobillerin payı Ağustos sonunda yüzde 8’den yüzde 21’e çıktı.
İKİ OTOMOBİLDEN BİRİ BULUNDU
2013 yılında yüzde 77,9 olan ithal oto payı 2019 yılında yüzde 59,1’e geriledi. 2020 yılı Eylül ayında yüzde 54,3’e geriledi. Yerli otomobillerin payı yüzde 45,7’ye yükselirken, yerli ile ithal arasındaki uçurum kapanmaya başladı.
Türkiye otomotiv pazarında ithalyerl istikrarını değiştiriyor. İthal otomobiller pazar payını düşürdü, Türkiye’de üretilen modellerin pazar payını artıracak gibi görünüyor. Bu değişimin son yıllarda hızlanması dikkat çekicidir. ODD Verilere göre 2013 yılında yüzde 77,9 olan ithalatın payı 2019 yılında yüzde 59,1’e geriledi. İthal otomobillerin payı son 7 yılda 18,8 puan düştü. Bu dönemde yerli otomobillerin payı yüzde 22,1’den yüzde 40,9’a yükseldi. İthal otomobillerdeki düşüş 2020’de de devam ediyor. Yılın ilk 9 ayında ithalatın payı yüzde 59,8 oldu. Eylül ayında bu oran yüzde 54,3 oldu. Türkiye’deki yerli otomobil fabrikalarının pazar payı Eylül ayında 45.7 çıktı. Satılan 10 otomobilin 54’ü ithal, 45’i yerli. İthal ve yerli otomobil arasındaki makas kapatılır.
1 AYDA YÜZDE 8,6 ARTTI
Yerli otonun Eylül ayında pazar payı kazanmasının en önemli nedeni, 30 Ağustos itibarıyla yürürlüğe giren ÖTV yönetmeliğiydi. Bu düzenleme ile Türkiye’de üretilen otomobillerin fiyatları avantajlı hale geldi. Yüzde 45-50 vergi diliminde yer alan yerli otomobillere talep dönünce satışlar arttı. Yurt içi otonun payı Ağustos ayına göre 8,6 puan arttı. Yerli otomobillerin pazar payı Ağustos ayında yüzde 37,2 oldu. ODD verilerine göre Eylül 2020’de pazarda satılan otomobillerin yüzde 12,1’i yüzde 45 vergi dilimi, yüzde 45,7’si ise yüzde 50 vergi dilimi içinde yer alan modellerden oluşuyor.
ÖTV TÜRKİYE ÜRETİMİ YARATILIŞTA ARTIŞ
Otomotiv Yetkili Satıcıları Derneği (OYDER) Başkanı Murat Şahsuvaroğlu, Eylül ayında 90.619 adetlik satışın son 20 yılın en yüksek olduğunu söyledi. Türkiye’de üretilen araçların payının arttığını ifade eden Şahsuvaroğlu, “Vergi matrahı güncellemesinin yerli araca bir ölçüde fayda sağladığını görüyoruz. ÖTV’nin yüzde 60’tan yüzde 80’e çıkmasıyla birlikte toplam pazardaki yerli üretim (binek otomobiller ve hafif ticari araçlar) yüzde 51,7 civarında ” dedim.
PAZAR 750 BİN BULABİLİR
Şahsuvaroğlu şöyle devam etti: “Yeni kısıtlamaların gündemde olmayacağına inanıyoruz ve önümüzdeki dönemde pazarın daha iyi olacağı görüşümüzü koruyoruz. Bu yılın Haziran, Temmuz temposu ile 750 bin seviyelerde tamamlanmasını bekliyoruz, Ağustos ve Eylül. “
KAYNAK: SABAH / UFUK SANDIK