Grönland’daki Petermann Buzulu beklenenden daha hızlı eriyor ve ısı çalkalanarak hamur haline geliyor

Ülkenin kuzeybatısında yer alan Petermann Buzulu, devasa bir yer buzunu tutan dev bir tıkaç görevi görüyor. Ancak 70 km uzunluğunda ve 15 km genişliğindeki bu duvar zayıflıyor.

Irvine’deki California Üniversitesi’nden bir buzulbilimci olan Eric Regno, “Bu kötü bir haber” diyor.

Uydu ölçümleri, buzdağının günlük gelgitlerle yükselişini ve düşüşünü kaydetti. Aynı ölçümler, yer hattında 204 metrelik büyük bir boşluk buldu – katı buz duvarının deniz tabanına girerek buzulu geri tuttuğu yerde.

Basitçe söylemek gerekirse, daha hafif olan buzul, eskisi kadar deniz tabanına doğru itmiyor. Bu, yükselen gelgitin “dudağını” kaldırdığı ve ılık suyun buz akışının altında daha önce hiç olmadığı kadar iç kısımlara sızmasına izin verdiği anlamına gelir. Bu, dişleri yiyip bitiren buzul benzeri plak erozyonudur. Ve sallanan dişler gibi, gelgit sarsıntısı da buz yapısını zayıflatır.

Dergide yayınlanan yeni bir çalışmanın yazarlarından biri olan Profesör Regno, “Bu dinamikler modellere dahil edilmiyor” diyor. Ulusal Bilimler Akademisi Bildiriler Kitabı (PNAS). “Onları dahil edersek, deniz seviyesi yükselme projeksiyonlarını yüzde 200’e kadar artıracaktır – sadece Petermann için değil, Grönland’ın kuzeyinde ve Antarktika’nın tamamında bulunan okyanusta biten tüm buzullar için.”

topraklama hattı

Kuzey Kutbu buzulları her yıl yaklaşık yüzde 13 oranında eriyor. Mevcut oranda, 2040’tan sonra buz kalmayacak.

Ancak eriyen buz, deniz seviyesinin yükselmesine katkıda bulunmaz.

Bunun nedeni yere oturan buzdan gelen sudur.

Son yıllarda, bilim adamları dünyanın dört bir yanındaki birçok büyük buzulu endişeyle izliyorlar. Buna Antarktika’nın Tazmanya’nın üç katı büyüklüğündeki “kıyamet günü” Thwaites buzulu da dahildir. 3 milyonluk bir küresel ısınmaya neden olacak kadar buzu hapseder. (Deniz seviyesindeki bu potansiyel olarak yıkıcı yükseliş nedeniyle buzdağının kıyamet günü olarak adlandırılıyor.)

Petermann Buzulu, Grönland buz tabakasının çoğu için benzer bir role hizmet ediyor. Eğer erirse, küresel deniz seviyesini 0,5 metre ekler.

Bunun gerçekleşme hızı büyük ölçüde buzulun ön kenarının ana kayaya çarptığı ‘zemin çizgisine’ bağlıdır. Bu noktadan sonra buz, kenarları buzdağlarının düzenli olarak “filizlendiği” yüzen bir plakaya dönüşür.

Şimdiye kadar buzulbilimciler, günlük gelgitlerin kara hattının sağlığı üzerinde gerçek bir etkisi olduğuna inanmıyorlardı. Profesör Regno, daha sıcak suların bu gelgitleri “çok güçlü bir mekanizma” haline getirdiğini söylüyor.

Petermann buzulu artık gelgitler her yükselip alçaldığında 2 ila 6 km arasında bir ileri geri zıplıyor. Yükselirken, büyük miktarlarda okyanus ısısı buz cephesinin altında yüksek hızlarda titreşir.

Profesör Regno, “Deniz suyu aslında yer buzunun altında yüzlerce metre değil kilometrelerce daha uzağa gidiyor” diyor. Ve bu su ısıyla doludur ve buzulları güçlü bir şekilde eritebilir. Ve buzulun en hassas kısmı.”

Devam ederse çığ yavaşlar. Daha sıcak suya daha az buz maruz kalır.

Bırakırsak, arkadaki buzun ağırlığının denize düşmesini hiçbir şey engelleyemez.

Beklentileri yeniden hesapla

Bu, dünyanın en önemli buzulunun tehlikede olduğunu ortaya koyan bu yılki ikinci çalışma.

İngiliz deniz jeofizikçisi Robert Larter, Şubat ayında “Thwaites bugün gerçekten çivilerine yapışıyor” diye uyardı. “Gelecekte küçük zaman ölçeklerinde büyük değişiklikler görmeyi beklemeliyiz.”

Ekibi, sıcak okyanus akıntılarının bu buzulun zemininde geniş su altı mağaraları açtığını buldu.

Şimdi UCI araştırmacıları, Petermann Buzulu’nun altında benzer bir erozyon buldular.

Grönland buz tabakasının neden beklenenden daha hızlı eridiğini açıklamaya yardımcı olur. 1972’den bu yana küresel deniz seviyesine 1,4 cm ekleyen milyarlarca ton buzu çoktan kaybetmiştir. Ancak şimdi hızlanması, ılık rüzgarların etkisiyle daha sıcak suların eklenmesine bağlanabilir.

Petermann’da, buzulun tabanındaki 204 metre yüksekliğindeki buzul, sıcak akımların topraklama hattı boyunca ve buzun altından sürekli olarak akmasına izin veriyor.

Buzulun sabit hattı, en son 2016 ile 2019 arasında gözlemlendiği zamandan yüzde 50 daha hızlı eriyor. Bu, her yıl yaklaşık bir kilometre geri çekilmesine neden oluyor.

Profesör Regno, “Bu okyanus-buz etkileşimleri, buzulları okyanus ısınmasına karşı daha duyarlı hale getiriyor” diyor.

Bu, eriyen buzulların bir sonucu olarak deniz seviyesinin yükselmesinin, bilim insanlarının önceden düşündüğünden daha hızlı gerçekleştiği anlamına geliyor.

Aynı zamanda ölümcül bir geri bildirim döngüsü.

Isınan okyanuslar buzulları daha hızlı eritiyor. Bu da deniz seviyesinin yükselmesine neden olur. Bu, daha sıcak sulara maruz kalan buzul buzunun miktarını artırır. Ayrıca buzlu topraklama alanlarının rahatlatılmasına da yardımcı olur. Her ikisi de daha fazla buzun erimesine neden olur.

“Mevcut duruma inanmak için nedenlerimiz var. [sea level] Tahminler çok düşük, çok yüksek değil. Profesör Regno, “İki kat daha düşük olabilir” diyor.

Jamie Seidel serbest yazar | @çalışan