Türkiye ve Azerbaycan Zengezur Koridorunda ilerlerken Ermenistan top oynayacak mı?
Jeopolitik açıdan önemli olan Zengezur ulaşım koridorunun 2024 yılı sonuna kadar tamamlanması planlanıyor ve bu koridor, projeyi büyük bir heyecanla inşa eden ve destekleyen Türkiye ve Azerbaycan üzerinden Avrupa'yı Orta Asya ve Çin'e bağlama potansiyeli sunuyor. Ancak Azerbaycan ile Ermenistan arasındaki anlaşmazlıklar nedeniyle yolun bir bölümünde çalışmalar durduruldu.
Tarihsel olarak hem Azerbaycan'ın hem de Ermenistan'ın üzerinde hak iddia ettiği ve mevcut projenin adını taşıyan Zengezur bölgesi, 1920'li yıllarda Sovyetler Birliği tarafından Ermenistan'a devredildi. Hareket, Azerbaycan topraklarını böldü ve Bakü'yü, güneybatı Ermenistan'da özerk bir bölge haline gelen Nahçıvan'a doğrudan erişimden mahrum bıraktı. Azerbaycan ile Nahçıvan arasında geçerli bir transit güzergahının oluşturulması, Ermenistan'ın Azerbaycan'a iznini gerektiriyor Kendi topraklarından özel erişim imkanı var ancak Erivan hâlâ bu fikre karşı isteksiz.
Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, 10 Ocak'ta Ermenistan'ı, Nahçıvan ile Azerbaycan arasında doğrudan erişime izin vermeyi reddetmesi halinde karayla çevrili kalacağı konusunda uyardı. Özellikle Erivan, Bakü ve Moskova tarafından Ermenistan ile Azerbaycan arasında ulaşım hatlarının inşasına ilişkin 2020 yılında imzalanan anlaşmanın 9. maddesine atıfta bulunan Aliyev, Zengezur Koridoru güzergahı olmadan Azerbaycan'ın Ermenistan ile sınırlarını açmayacağını söyledi.
Geçen Eylül ayında Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Zengezur Koridoru meselesinin Türkiye için “stratejik bir konu” olduğunu açıklamıştı. Ankara'daki Kabine toplantısında Azerbaycan'la doğrudan demiryolu ve kara bağlantısına sahip olmanın Türkiye için önemini vurguladı. Koridorun %80'inden fazlasının halihazırda tamamlandığını belirtmekte fayda var.