Türkiye ve Yunanistan, Erdoğan-Mitsotakis görüşmesi öncesi üç maddelik planı açıkladı

İSTANBUL – Türkiye Dışişleri Bakanı Hakan Fidan ve Yunan mevkidaşı Yorgos Gerapetritis Salı günü ülkelerinin, iki NATO komşusu arasında onlarca yıldır devam eden bölgesel anlaşmazlıkların çözümüne yönelik diyaloğu güçlendirmeyi amaçlayan üç adımlı bir yol haritası yoluyla ikili ilişkileri sıfırlama kararlılığını yeniden doğruladılar.

Ankara’daki ilk ikili görüşmelerinin ardından Fidan ile birlikte konuşan Gerapetritis, yol haritasındaki adımları siyasi görüşmelerin yeniden başlatılması, Türk ve Yunanistan savunma bakanlıkları arasında güven artırıcı görüşmelerin yeniden başlatılması ve belirlenen olumlu gündemin ilerletilmesi olarak sıraladı. Temmuz ayında Litvanya’nın başkenti Vilnius’ta düzenlenen NATO zirvesi sırasında Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile Yunanistan Başbakanı Kyriakos Mitsotakis arasında gerçekleşen görüşme sırasında.

Gerapetritis, “bizi birleştiren şeyin üzerine inşa etmenin ve bizi ayıran şeyin ne olduğunu daha iyi anlamanın” önemli olduğunu söyledi.

İki liderin 18 Eylül’de BM Genel Kurulu oturum aralarında da bir araya geleceğini sözlerine ekledi.

Ankara ile Atina arasındaki ilişkiler, Yunanistan’ın Türkiye’nin güneydoğusundaki yıkıcı depremlere hızlı tepki vermesi ve ardından iki başkent arasında Ege, Akdeniz ve Ege’deki toprak hakları konusunda yıllardır süren askeri ve siyasi gerilimi durduran afet diplomasisinin ardından Şubat ayından bu yana iyileşiyor. Denizler ve Akdeniz. Bölünmüş Kıbrıs adası.

Fidan ise, Yunan mevkidaşına Yunanistan’ın depreme verdiği destekten dolayı teşekkür ederek, Türk ve Yunan liderlerin temmuz ayındaki görüşmesinin ardından Ankara ile Atina ilişkilerinde “yeni ve olumlu bir dönemin” başladığını söyledi.

Fidan gazetecilere yaptığı açıklamada, “Ege Denizi’nde fikir ayrılıklarımız var ancak farklılıklarımızı gidermek için yeni yöntemler oluşturma konusunda anlaştık” dedi. Üst düzey diyalog ve iletişim kanallarının yeniden canlandırılması bizim için olumlu bir adımdır. “Meslektaşım ve ben bu konuları ileriye taşıma konusundaki ortak niyetimizi doğruladık.”

Fidan, iki ülke dışişleri bakan yardımcılarının siyasi görüşmeleri ilerletmek üzere Ekim ayında bir araya geleceğini, iki ülkenin de yıl sonuna kadar Selanik’te beşinci Yüksek Düzeyli İşbirliği Konseyi toplantısını gerçekleştireceğini söyledi.

Üst düzey işbirliği toplantısı, ikili ve bölgesel gerginlikler nedeniyle yedi yıllık bir aradan sonra ilk toplantı olacak.

Görünürde tarih yok

İki üst düzey diplomat, Ege Denizi’nin tartışmalı sularında iki ülke arasında askeri gerilimin tırmanmasını önlemek amacıyla güven artırıcı önlemleri yeniden başlatma niyetlerini de doğruladı, ancak bir tarih belirlemedi.

Türk ve Yunan Savunma Bakanlıkları geçtiğimiz Temmuz ayında güven artırıcı görüşmelere devam edeceklerini duyurmuş ancak görüşmeler henüz başlamamıştı.

İki ülke arasında müzakerelerin yöntemine ilişkin farklılıkların, müzakerelerin tarihlendirilmesi çabalarının önündeki temel engel olduğuna inanılıyor. Türkiye müzakereleri önkoşulsuz sürdürmeye çalışırken, Yunanistan da iki ülke arasındaki tartışmalı deniz iddiaları nedeniyle bir dizi talepte bulundu.

Atina’nın hangi önkoşulları öne sürdüğü belirsizliğini koruyor ancak bu koşullar büyük olasılıkla Yunanistan’ın Ege Denizi’ndeki karasularını artırma çabalarını da içeriyor.

1995 yılında Türkiye Büyük Millet Meclisi, Yunanistan’ın karasularını altı deniz milinin ötesine genişletmesinin savaşı meşrulaştıran bir “savaş nedeni” anlamına geldiğini belirten bir yasa tasarısını kabul etti.

Salı günü konuşan Fidan, ülkesinin “hiçbir ön koşul olmaksızın” müzakerelere başlamaya hazır olduğu yönündeki tutumunu yineledi.

Görüşmelerin yeniden canlandırılması, Türkiye’nin ABD’den yeni F-16 savaş uçakları ve modernizasyon ekipmanları satın alma girişimini kolaylaştıracak. ABD Kongresi’nin bazı üyeleri, özellikle de Senato Dış İlişkiler Komitesi’ne başkanlık eden New Jersey’li Demokrat Bob Menendez, satışa yeşil ışık yakmadan önce Türkiye’ye Yunanistan ile ilişkilerini geliştirmesi konusunda baskı yapıyor. Türkiye’nin teklifini destekleyen Biden yönetimi, satışın tamamlanması için Kongre ile görüşme halinde.

Washington ile büyük ölçüde yakın ilişkilere sahip olan Miçotakis hükümeti, Türkiye’nin Ankara’yı Ege Denizi’ndeki bazı toprak iddialarından vazgeçmeye ikna etme girişiminden yararlanmaya çalışıyor gibi görünüyor.

İstanbul’daki Kadir Has Üniversitesi uluslararası ilişkiler profesörü Serhat Güvenç, Türkiye’ye yönelik iddialarda Fransa dahil bazı AB güçlerinin desteğini sağlamanın ve Washington ile artan askeri işbirliğinin Yunanistan’a karşı güçlü bir konumdan hareket etmesine olanak sağladığına inanıyor. Türkiye karşısında. .

Jovinc Al-Monitor’a şunları söyledi: “Yunanistan, arkasında uluslararası desteğin olduğunu biliyor. “Yetki pozisyonlarındaki bu farklılık, Rum tarafının masaya oturmadan önce bazı çekinceler koymasına olanak tanıyor.”