Türkiye’nin Irak’a girmesi daha derin bir çatışmaya yol açabilir

SARA, Irak, Irak (Reuters) – Geçen yıl günlerce süren bombardımandan sonra bölge sakinlerini kaçmaya zorlayan bir saldırının parçası olarak, Kuzey Irak’taki terk edilmiş Sararo köyü üzerinde üç Türk askeri karakolu belirdi.

Karakollar, Türkiye’nin uzak ve engebeli bölgeye sığınan Kürt militanlara karşı onlarca yıllık saldırısını tırmandırırken son iki yılda Irak topraklarında inşa ettiği düzinelerce yeni askeri üsten sadece biri.

“Türkiye bölgeye ilk geldiğinde küçük portatif çadırlar kurdular ama baharda tuğla ve betondan karakollar kurdular”. Şarapnel hala yere saçılmış durumda.

Reuters’e “7/24 çalışan insansız hava araçları ve kameraları var. Olan biten her şeyi biliyorlar” dedi.

Analistler, Türkiye’nin nüfusu giderek azalan Irak Kürdistanı sınırlarında ilerlemesinin, küresel ilgiyi Suriye’ye yönelik saldırıları veya İslam Devleti grubuna karşı savaşından daha az çektiğini, ancak tırmanışın, yabancı güçlerin cezasız kalarak karıştığı bir bölgeyi daha da istikrarsızlaştırma tehdidi oluşturduğunu söylüyor.

Kürt yetkililer, Türkiye’nin Irak’taki yeni üsleri sürekli saldırıya uğrarsa daha fazla müdahale edebileceğini söylerken, Türkiye’nin artan varlığı İran’ı, içeride huzursuzluk çıkarmakla suçladığı gruplara karşı Irak’taki askeri harekatını genişletmeye teşvik edebilir.

Kürdistan Peşmerge Güçleri eski Genel Sekreteri Jabbar Manda, Türkiye’nin 2019 yılına kadar Irak’ta 29 ileri karakolu olduğunu, ancak Ankara’nın Kürdistan İşçi Partisi’nin (PKK) topraklarına saldırı düzenlemesini engellemeye çalışmasıyla bu sayının katlanarak arttığını söyledi. .

“Türk kuvvetleri ile PKK arasındaki çatışmaların artmasının ardından her yıl karakolların sayısı artıyor.” derin.

Şu anda Süleymaniye’de güvenlik analisti olarak çalışan Manda, “Bu karakollarda tanklar ve zırhlı araçlar var” dedi. “Helikopterler günlük olarak karakollara tedarik sağlıyor.”

boş köyler

İsmini vermek istemeyen bir Kürt yetkili, Türkiye’nin şu anda Irak’ta yaklaşık 80 karakolu olduğunu söyledi. Bir başka Kürt yetkili, son iki yılda en az 50 tane inşa edildiğini ve Türk varlığının daha kalıcı hale geldiğini söyledi.

Türk Savunma Bakanlığı, Irak’taki üsleriyle ilgili yorum talebine yanıt olarak, oradaki operasyonlarının, üye devletlere saldırı durumunda meşru müdafaa hakkı veren Birleşmiş Milletler Şartı’nın 51. Maddesi ile uyumlu olduğunu söyledi. .

Bakanlıktan yapılan açıklamada, “Kuzey Irak’ta terörle mücadelemiz, Irak makamlarıyla yakın koordinasyon ve işbirliği içinde yürütülmektedir.”

Uzun süredir Bağdat hükümetinin doğrudan kontrolü dışında olan kuzey Irak’taki Türk varlığının geçmişi, eski Irak Cumhurbaşkanı Saddam Hüseyin’in Türk kuvvetlerinin PKK’ya karşı savaşmak üzere ülkenin 5 kilometre içlerine doğru ilerlemesine izin verdiği 1990’lara kadar uzanıyor.

O zamandan beri Türkiye, Irak’ın 80 kilometre içindeki Başika’daki bir üs de dahil olmak üzere önemli bir varlık oluşturdu.

Türkiye, Irak makamlarıyla koordinasyonu yoluyla sivil kayıpları önlemek için çalıştığını söyledi.

STK koalisyonu tarafından Ağustos ayında yayınlanan “Sınır Ötesi Bombalamayı Bitirme” adlı bir rapor, 2015 ile 2021 arasında en az 98 sivilin öldürüldüğünü söyledi. Benzer sayıda sivil ölümü veren Uluslararası Kriz Grubu, 1.180’in Hizbullah savaşçısı olduğunu söyledi. PKK 2015 ile 2023 yılları arasında öldürüldü.

Irak Kürdistan Bölgesel Hükümeti yetkilisine göre, Türkiye ile PKK arasındaki ateşkesin çökerek binlerce kişiyi evlerinden sürdüğü 2015 yılından bu yana çatışmalar en az 800 köyü boşalttı.

Yeni hedefler

Kürt yetkililer, Türk saldırısının, insani etkisinin yanı sıra, bölgesel düşman İran’a Irak’taki istihbarat operasyonlarını hızlandırması ve kendi askeri harekâtını üstlenmesi için açık çek vererek çatışmayı genişletme riski taşıdığını söylüyor.

Tahran, kadınlara uyguladığı kısıtlamalara karşı protestolara katılmakla, yüzlerce İranlı Kürdü yerinden etmekle ve bazılarını öldürmekle suçladığı Kürt gruplarının üslerine füzeler fırlattı.

İran yorum taleplerine yanıt vermedi.

Analistler, Irak’taki İran yanlısı milislerin Türk varlığına yanıt vermek için bir bahanesi olduğunu ve bunun da Türk güçleri ile PKK safındaki gruplar arasında tırmanma olasılığını artırdığını söylüyor.

Washington Enstitüsü’nde Iraklı Şii milis meselelerinde uzman olan Hamdi Malik, Liwa Ahrar al-Iraq (Irak’ın Özgür Halkının Liwaa’sı) ve Ahrar Sinjar (Ahrar Sinjar) gibi İran yanlısı grupların geçen yıl kendilerini direniş olarak yeniden adlandırdıklarını söyledi. Türk varlığına

Washington Enstitüsü’nün bir raporuna göre, Irak’taki Türk askeri tesislerine yönelik saldırılar, 2022’nin başında ayda ortalama 1,5 saldırıdan Nisan’da yediye yükseldi.

Washington’daki Arap Merkezi’nde yerleşik olmayan bir üye olan Mustafa Gürbüz, Washington karşıtı grupların operasyonlarını yoğunlaştırmaları halinde ABD’nin ve onun Irak’taki 2.000 askerinin etkisini baltalayacağını söyledi.

Amerikan düşünce kuruluşu Century Foundation’ın Bağdat merkezli analisti Sajjad Jiyad, “Türkiye, muhalefetin gücünü ve bu tesislerin gelecekte ve çatışmalar yoğunlaştıkça daha da fazla hedef haline geleceği gerçeğini hafife alıyor” dedi.

İkimiz de yanlış anladık

Kuzey Irak’taki parçalanmış siyaset, ne Bağdat’taki federal hükümetin ne de KBY’nin otoritesinin Türk varlığına meydan okuyacak veya Ankara’nın PKK’yı kontrol altına alma hedefine ulaşacak kadar güçlü olmadığı anlamına geliyor.

Bağdat hükümeti Ankara’nın saldırılarından şikayetçi, ancak Kürtlerin çoğunlukta olduğu kuzeyde çok az güce sahipken, iktidardaki Kürdistan Demokrat Partisi’nin PKK’yı güçlü ve popülist bir rakip olarak görmesine rağmen ona meydan okuyacak çok az ateş gücü var.

KDP, tarihsel olarak Türkiye ile işbirliği yaptı, ancak çok daha büyük askeri ve ekonomik nüfuza sahip bir komşu üzerinde sınırlı etkiye sahip.

Kürdistan Bölgesel Yönetimi sözcüsü Jutiar Adel, “PKK dahil tüm yabancı askeri gruplardan Kürdistan bölgesini herhangi bir çatışmaya veya gerilime sürüklememelerini istiyoruz” dedi.

“Türkiye’yi Kürdistan Bölgesi’ndeki topraklarımıza girmeye iten asıl sebep PKK’dır. Bu nedenle PKK’nın çıkması gerektiğine inanıyoruz.” Uzun süredir devam eden bu çatışmanın tarafı değiliz ve taraf olmaya da niyetimiz yok” dedi.

Irak Kürt Başbakanı Mesrur ​​Barzani Reuters’e Türkiye ile Kürdistan İşçi Partisi (PKK) arasındaki çatışmanın endişe verici ancak İslam Devleti tehdidinden daha az acil olduğunu söyledi.

Irak’ta tutuklu PKK lideri Abdullah Öcalan’ın fikirlerinden etkilenen sivil muhalefet grubu Kürdistan Kurtuluş Hareketi’nin üst düzey liderlerinden Hiryam Mahmud, Türkiye kendilerine ne kadar baskı yaparsa yapsın direnmeye devam edeceklerini söyledi.

Süleymaniye’nin güneyindeki Garmian bölgesinde yaşayan Mahmud, “Bize göre işgal ve direnişle savaşmak meşru bir haktır” dedi.

Bu arada bedelini siviller ödemeye devam ediyor.

72 yaşındaki Ramazan Ali, 2021 yılında Sararu’ya birkaç kilometre uzaklıktaki Hirur’da tarlasını sularken büyük bir patlama sesi duydu. Bir sonraki hatırladığı şey, yerde kanlar içinde olduğu.

Mülküne bir Türk mermisinin düştüğünü söyledi – bu genellikle Türk kuvvetlerinin PKK saldırılarına topçu ile karşılık verdiğinde olan bir şey.

Hâlâ şarapnel yaralarından muzdarip olduğu Zakho kasabasında konuşan Ali, “Hayatımın gözlerimin önünden geçmesini izledim.” “PKK’ya ve Türkiye’ye kızgınım. İkisi de bize haksızlık etti.”

(Rapor: Sararo’dan Amina Ismail, Bağdat’tan Ahmed Rashid ve Dohuk’tan Kawa Omar). Dominic Evans ve David Clark tarafından kurgu

Standartlarımız: Thomson Reuters Güven İlkeleri.