Ukrayna kömürü, Rus işgalinden kaçan madenciler tarafından destekleniyor

Kiev elektrik santralleri seyir füzeleri tarafından saldırıya uğradı, Kakhovka hidroelektrik santrali barajı aşıldı ve Zaporizhia nükleer santrali Rus işgali altında.

Sovyetler Birliği’nin dağıldığı sırada bağımsızlığını yeni kazanmış Ukrayna’daki 89 kömür madeninden 71’i şu anda kısmen Rus kuvvetlerinin elinde olan doğu Donbass bölgesinde bulunuyor.

Ancak Ukrayna’nın elektrik şebekesinin yüzde 30’una güç sağlayan geri kalan mayınlar, Rus işgali altındaki doğudan kaçan yeni asker akını sayesinde çok çalışıyor.

Savaş yaklaşırken, Moskova’daki bazıları, Rusya’nın Donbass’ta Rusça konuşanları Ukraynalı milliyetçilerin iddia ettiği zulümden koruma görevi olduğunu savundu.

Ancak geçen yıl Şubat ayında, Rusya tam ölçekli bir işgal başlatıp ülkenin doğusundaki hakimiyetini artırınca, birçok sivil batıya, Kiev kontrolündeki şehirlere kaçtı.

Bu arada, Rusların elindeki bölgelerdeki veya cephe hatlarına yakın mayınlar kapatıldı ve bazılarının su pompalarının elektriği kesildiği için sular altında kaldı.

Ukrayna’nın içinde başka bir sorun daha vardı.

Dnepropetrovsk bölgesindeki bir maden grubunun baş mühendisi Oleg Bilousov, “Savaş başladığında, o bölgeden birçok madenci gönüllü oldu” dedi.

Kalan madenciler üretimi sürdürmek için çift vardiya çalışmak zorunda kaldı.

– “Hayatta Kalmak İmkansız” –

Bilousov, geçen yıl dört elektrik kesintisi sırasında yeraltında mahsur kalan madencilerin nasıl tahliye edilmek zorunda kaldığını anlatırken, “Şirket ve ülke için zor bir dönem oldu.” dedi.

Ukrayna endüstrisi için bir rahatlama, Moskova’nın bir zamanlar anavatanlarından koparılmış, ezilen bir azınlık olarak göstermeye çalıştığı Donbass madencilerinden geldi.

Donetsk ve Lugansk bölgelerindeki çukurlardan atılanlardan bazıları, güvenli bir iş buldukları ve ulusal savaş çabalarına katkıda bulundukları orta Ukrayna’ya gittiler.

“İşgal altındaki topraklardan sürülenlerin çoğu bizim için çalışmak istedi” diyen Bilousov, Donbass doğumlu madencilerin şu anda 2.780 işçinin üçte birini oluşturduğunu da sözlerine ekledi.

Kırmızı haşhaşlarla noktalı yeşil tarlaların manzarasının altında, Ukrayna’nın ünlü verimli kara toprağı yerini daha da zengin kömür yataklarına bırakıyor.

Güçlü bir vinçle donatılmış yüksek bir ana gövdenin altında, paslanan bir çelik asansör, madencileri 180 metrelik (590 fit) bir kuyuya indirir.

Daha sonra işçiler elektrikli bir lokomotifin arkasındaki kapalı metal kamyonlara biniyor ve tüneller aracılığıyla bir kilometreden fazla bir mesafeyi 370 metre derinlikteki kömür madenine taşıyor.

Şu anda işgal altındaki Donetsk’te okuyan 37 yaşındaki Artyom gibi madenciler burada, pek çok kişiyi batıya sürükleyen siyasi ve ekonomik baskıların karışımını anlatıyor.

Kremlin şefi Vladimir Putin’in Donbass’ın koruyucusu olduğu iddiasına güldü.

“Bunların hepsi yanlış,” dedi, sabah bakım vardiyasında çalışırken yüzü ter ve kömür tozuna bulanmıştı.

Arkadaşlarından bazıları Rusya’ya ve onun gibi diğerleri işgal edilmemiş Ukrayna’ya kaçtı, ancak şimdi hiçbiri doğu bölgesinin bir zamanlar zengin olan kömür yataklarında madencilik yapmıyor.

“Orada hayatta kalmak imkansız. Orada tam anlamıyla iş yok. Yaşam koşulları gerçekten çok kötü, ya hiç ya da çok az maaş alıyorlar” dedi.

Donbas madencilerinin gelişine rağmen, maden işçi sıkıntısıyla karşı karşıya. Artyom, “Birçoğu şu anda savaşıyor, bazıları seferber oldu.” dedi.

Neyse ki, maden sadece “işçilere” güvenmiyor. Ukrayna’nın savaş zamanı ekonomisinde kadınlar, daha önce sadece erkeklere ayrılmış olan pozisyonları aldılar.

– ‘Eve gitmek istiyorum’ –

Bu, iki çocuğu, annesi ve kocasıyla Lugansk bölgesinin Rus işgali altındaki bölgesinden savaştan zarar gören Lysychansk’tan kaçan 36 yaşındaki Vika için bir cankurtaran halatıydı.

Savaştan önce bir bakkalda katip olarak çalışmıştı. Şimdi, baret ve tulum giyen bir yer asansörü operatörü olarak madene giden asansörden sorumlu.

“Madenler kapanınca biz oradan gelenler nasıl mağdur oluyoruz tahmin edebiliyor musunuz? Nerede çalışabiliriz? Evlerimizi kaybettikten sonra işimizi de kaybettik” dedi.

Madenler, Ukrayna’nın en zengin adamı olduğu söylenen Donetsk doğumlu milyarder Rinat Akhmetov’un sahibi olduğu Ukrayna’nın en büyük özel enerji şirketi DTEK tarafından işletiliyor.

Vika gibi işçiler, işle birlikte gelen sabit maaş ve sağlık sigortasını takdir ediyor.

“Ukraynacayı akıcı bir şekilde konuşamasam da burada kendimi rahat hissediyorum. Hiç sorun değil” dedi.

“Elbette eve gitmek istiyorum. Ama artık bir evim yok, yıkıldı. Umarım Ukrayna bana evimi geri verir ve belki de yeniden inşa etmeme yardım eder.”

“Eve gitmek istiyorum ve evim Ukrayna olacak.”

dc/as/giv