Volodymyr Zelenskyj, Rusya’nın BM hesaplaşmasında veto hakkının elinden alınmasını istedi
Bunun Ukrayna Devlet Başkanı Volodomir Zelensky’nin Moskova’nın ülkesini işgaliyle ilgili BM Güvenlik Konseyi toplantısına ilk kişisel katılımı olması gerekiyordu ve Rusya Büyükelçisi Vasily Nebenzya 15 konsey üyesine hitap etmeyi reddetti.
Çekirdek ürün:
- Ukrayna Devlet Başkanı Volodymyr Zelensky toplantıda doğrudan Rusya’nın karşısına çıktı
- Bay Zelensky, Birleşmiş Milletler’e, Rusya’nın Güvenlik Konseyi’ndeki veto yetkisini kaldırması çağrısında bulundu
- Bay Zelensky en son 2019’da bir Rus yetkiliyle görüştü
Bay Zelensky, bu hafta üst düzey devlet ve hükümet başkanlarının yıllık toplantısını gerçekleştiren BM Genel Kurulu’nun geniş salonunda Ukraynalı liderin konuşması sırasında bir Rus diplomatla aynı odadaydı, ancak ancak göz hizasındaydı. .
Rusya Büyükelçi Yardımcısı Dmitry Polyansky daha sonra alaycı bir şekilde telefonuna odaklandığını ve Bay Zelensky’nin adresini “fark etmediğini” söyledi.
Daha önce, Bay Zelensky en son 2019 yılında Başkan Vladimir Putin ile yaptığı görüşme sırasında bir Rus yetkiliyle görüşmüştü.
Bay Zelensky toplantıda doğrudan Rusya’ya hitap ederek Kremlin’in ülkesini işgal etmesini “suç” olarak nitelendirdi ve Moskova’nın BM veto yetkisinden kurtulmasını istedi.
Sayın Zelensky, “Dünyanın büyük kısmı bu savaşla ilgili gerçeğin farkına varıyor” dedi.
Bu, Rusya’nın Ukrayna’nın topraklarını ve kaynaklarını ele geçirmek amacıyla milletimize karşı suç teşkil eden ve sebepsiz bir saldırısıdır.”
Bay Zelensky, Birleşmiş Milletler’e, Rusya’nın Güvenlik Konseyi üzerindeki veto yetkisini kaldırması çağrısında bulundu ve bunu, aynı zamanda, Ukrayna’ya verilen desteğin zayıf olduğu gelişmekte olan ülkelerin Birleşmiş Milletler’de daha fazla temsil edilmesini teşvik edecek önemli bir reform olarak tanımladı.
Sayın Zelensky, “Saldırganın elindeki veto hakkı BM’yi çıkmaz sokağa sürüklemiştir” dedi.
“Savaşın durdurulması mümkün değil çünkü saldırgan ya da saldırgana tahammül edenler tüm çabaları veto ediyor” dedi.
Bay Zelensky, Ukrayna’nın veto yetkisinin Başkan Vladimir Putin’in Rusya’sına değil, İkinci Dünya Savaşı’nın galiplerinden biri olan ve ardından Birleşmiş Milletler’in kurulduğu eski Sovyetler Birliği’ne ait olduğu yönündeki tutumunu yineledi.
Zelensky, “Maalesef, Rusya’nın Sovyetler Birliği’nin çöküşünden sonra perde arkası manipülasyonlarla hukuka aykırı bir şekilde işgal ettiği Güvenlik Konseyi’ndeki bu koltuk, işi saldırganlığı ve soykırımı aklamak olan yalancılar tarafından alındı” dedi.
Rusya’yı veto yetkisinden mahrum bırakmak son derece zor olacaktır.
Ancak bir emsal var: 1971’deki BM Genel Kurulu, Tayvan’ın Çin’in temsilcisi olarak sahip olduğu veto yetkisini kaldırdı ve bunun yerine anakaradaki komünist hükümete devretti.
Başlangıçtan itibaren gerginlikler
Sayın Zelensky’nin konuşmasından önce bile gerginlikler vardı. Rus tarafı, Başbakan Edi Rama’nın temsil ettiği Arnavutluk Güvenlik Konseyi’nin mevcut Başkanının Ukraynalıya yer verme kararını sorguladı.
Defalarca konuşan Rusya Büyükelçisi Vasily Nebenzia, Sayın Rama’ya, Sayın Zelensky’nin ortaya çıkmasının öncelikle “Güvenlik Konseyi’nin otoritesini baltalama” ve bunu “tek kişilik bir stand-up gösterisine” dönüştürme riski taşıdığını söyledi.
Bay Rama sakin ama artan bir öfkeyle karşılık verdi ve Rus elçisine şunları söyledi: “İşte bir çözüm; savaşı bitirirseniz Başkan Zelensky konuşmayacaktır.”
Genel Sekreter Antonio Guterres, Sayın Zelensky’ye seslendi ve Rusya’yı da sert bir şekilde eleştirdi.
Guterres, “Rusya’nın Ukrayna’yı işgali, Birleşmiş Milletler Şartı’nın ve uluslararası hukukun açık bir ihlalini temsil ediyor, jeopolitik gerilimleri ve bölünmeleri şiddetlendiriyor, bölgesel istikrarı tehlikeye atıyor, nükleer tehdidi artırıyor ve giderek çok kutuplu hale gelen dünyamızda derin çatlaklar yaratıyor” dedi.
Arnavutluk oturum için 63 konuşmacıdan oluşan bir listeye izin verdi.
Lavrov Rusya’nın veto hakkını savundu
Toplantıya Rusya Dışişleri Bakanı Sergei Lavrov ve ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken’in de katılması planlanıyordu.
Bay Zelensky’nin ayrılmasının ardından Güvenlik Konseyi’ne katılan Bay Lavrov, Rusya’nın vetosunu sona erdirme fikriyle alay etti ve bunu Batı’nın gücünü dizginlemenin bir yolu olarak nitelendirdi.
Lavrov, “Veto kullanımı, (BM) Şartında yer alan kesinlikle meşru bir araçtır” dedi.
Bay Lavrov, Rus işgali altındaki tüm toprakları geri almak isteyen Bay Zelensky’yi müzakere yapmadığı için kınadı ve konuşması sırasında Bay Lavrov’a bakan Bay Antony Blinken’e müdahale çağrısında bulundu.
Sayın Blinken’a hitaben Sayın Lavrov şunları söyledi: “Zelensky’ye müzakerelere karşı kararnameyi iptal etmesi emrini vermenin çok zor olacağını düşünmüyorum”.
Savaştan önce Bay Lavrov’la bir işgale karşı uyarıda bulunmak için görüşen Bay Blinken, savaştan bu yana onunla büyük ölçüde görüşmekten kaçındı ve New York’ta herhangi bir görüşme planlanmadı.
Bay Lavrov odaya girerken yaptığı konuşmada Bay Blinken, yakın zamanda Ukrayna’ya yaptığı bir ziyareti hatırladı; burada Ukraynalı sivillerin cesetlerinin okul bodrumunda yaşayanlar arasında istiflendiği bir şehri ziyaret etti.
Blinken, “Rusya, Ukrayna’da neredeyse her gün savaş suçları ve insanlığa karşı suçlar işliyor” dedi.
Birleşmiş Milletler’e nadiren giden Sayın Putin bu yıl gelmedi.
Batılı ülkelerin kendisini izole etmeye çalışması ve Uluslararası Ceza Mahkemesi’nin tutuklama emriyle karşı karşıya kalması nedeniyle diğer yüksek profilli diplomatik toplantılara da katılmadı.
Rusya gıda ve enerjiyi “silahlaştırıyor”
Salı günü Genel Kurul’da konuşan Bay Zelensky, Rusya’nın Ukraynalı çocukları sınır dışı etmesinin (ki bu da Bay Putin’e yönelik tutuklama emrini tetikledi) “soykırım” anlamına geldiğini söyledi.
Bay Zelensky, Ukrayna’ya verdiği desteğin dünyanın çıkarına olduğunu belirtti ve Rusya’nın, Ukrayna’nın Karadeniz üzerinden tahıl sevkiyatını güvence altına almasına olanak tanıyan BM destekli anlaşmayı sona erdirmek de dahil olmak üzere, hem gıdayı hem de enerjiyi “silahlaştırdığını” söyledi.
Bay Zelensky, Batılı ülkeler tarafından alkışlanan ancak başka yerlerde çok sayıda boş sandalye bulunan bir konuşmasında, “Modern tarihte ilk kez, saldırıya uğrayan ülkenin şartlarına göre saldırganlığı sona erdirme şansımız var” dedi.
Gelişmekte olan bazı ülkeler, yalnızca ABD’den yaklaşık 43 milyar dolar (66 milyar dolar) askeri yardım alan Ukrayna’ya gösterilen ilgiyi eleştirdi.
Güney Afrika Devlet Başkanı Cyril Ramaphosa Salı günü yaptığı açıklamada, “Savaşa bu kadar çok para harcayabildiğimiz halde milyarlarca insanın en temel ihtiyaçlarını karşılamak için alınması gereken önlemleri destekleyemediğimiz, bu uluslararası toplumun ciddi bir suçlamasıdır” dedi.
Teller
